De Moderne Crisis Van Bestaan
Wat voor jaar wordt 2024? Laten we de boel met een knal aftrappen. “De wereldeconomie stevent af op het slechtste half decennium in dertig jaar”, waarschuwt de Wereldbank. Au.
Om 2024 te begrijpen, gaan we een klein raamwerk gebruiken – een eenvoudig raamwerk, maak je geen zorgen. We gaan de macrotrends gebruiken die ik hier vaak bespreek, erop ingaan, en ze eenvoudigweg een beetje uitbreiden. Klaar?
Stagnatie. Stagflatie. Dat is de eerste macrotrend waar ik de laatste tijd veel met u over heb gesproken, en wel om een hele goede reden. Min of meer iedereen is gestrest, bezorgd en wanhopig over de economie. We hebben daar talloze statistieken over besproken: 70% van de Amerikanen voelt zich ‘financieel getraumatiseerd’, waarschijnlijk omdat de meerderheid van de mensen nu ‘cashflow-negatief’ is. Dat komt op zijn beurt omdat we leven in wat mijn collega-economen een ‘crisis van de kosten van levensonderhoud’ noemen.
Maar zal het binnenkort verdwijnen? Het antwoord op die vraag is bot: nee. Experts zullen erop wijzen dat de inflatie terugkeert naar een “normaal” niveau. Voor de gemiddelde mens maakt dat weinig tot geen verschil, want de prijzen zijn uiteraard nog steeds astronomisch hoog. Bedenk eens hoeveel meer uw boodschappenrekening nu nog steeds is dan een paar jaar geleden. Experts zullen spreken van ‘desinflatie’, wat betekent dat de inflatie afneemt: de prijs van brood is iets minder gestegen dan verwacht. Maar dat is niet hetzelfde als deflatie, wat feitelijk neerkomt op dalende prijzen. Zullen de prijzen dalen? Zoals in, ooit nog eens… terug naar een soort ogenschijnlijk “normaal” niveau?
Twijfelachtig. Dat komt omdat zodra de prijzen stijgen, ze de neiging hebben om gestegen te blijven. Prijzen zijn ‘vast’, met andere woorden, niet in de laatste plaats omdat bedrijven van winstmarges houden, maar vooral omdat het systeem zo werkt. Het verlagen van de prijzen betekent het verlagen van de winst, en daar gaat je gemakkelijke CEO-optreden, door toedoen van een of andere psychopathische private equity in loafers van $ 12.000.
De crisis op het gebied van de kosten van levensonderhoud zal dus helaas blijven bestaan. Het is maar goed dat de prijzen... zijn gestopt... zo waanzinnig, gruwelijk veel zijn gestegen... maar dat is net zoiets als zeggen dat het maar goed is dat je hartslag is gedaald tot 140 bpm. Nog steeds te hoog. Te hoog waarvoor? We weten onder andere dat mensen vandaag de dag nauwelijks rond kunnen komen – afgezien daarvan kunnen ze dat niet, wat de verrassende statistiek betekent dat 51% van de mensen ‘cashflow-negatief’ is.
Dus waarom voorspelt de Wereldbank het “slechtste half decennium in dertig jaar?” Om alle bovenstaande redenen, en meer. De prijzen dalen niet, maar stijgen alleen langzamer, maar ondertussen worden mensen tot het uiterste gedreven. Daardoor blijft er minder over voor sparen en beleggen – en naarmate mensen steeds meer schulden opstapelen, alleen maar om de basisbehoeften te kunnen betalen, komen we steeds dichter bij een schuldencrisis op meganiveau. De schuldenlasten in de wereld bevinden zich nu al op een verbazingwekkend niveau, wat de vraag doet rijzen hoeveel meer het systeem nog kan verdragen voordat de dominostenen elkaar beginnen omver te werpen. Op een gegeven moment riskeren we zoiets als het volgende: mensen kunnen hun schulden niet betalen, banken gaan failliet, landen worden zenuwachtig, vragen elkaars schulden op, maar ontdekken dat ze die ook niet kunnen afbetalen, en dan gaan we naar de races van een Grote Depressie 2.0.
Toch lijkt het voor de meeste mensen al heel erg op een depressie – die, wederom, niet meer rond kunnen komen, met de schamele opbrengsten die het kapitalisme hen toewerpt. Een depressie is slechts een langdurige periode van economische krimp, en dat is wat er in reële termen met het gemiddelde huishouden is gebeurd – en vertoont geen echte tekenen van afname, althans niet in de zin die er toe doet, zoals dat mensen zich op hun gemak, zelfverzekerd en zelfverzekerd voelen. weer veilig.
Dat brengt mij bij mijn volgende macrotrend. Deze heb ik ‘de moderne crisis van het bestaan’ genoemd. Die groots klinkende naam is er met een reden: deze doet er heel veel toe. Een deel van mijn werk is kijken naar welzijn, en als ik naar de gegevens kijk, ben ik absoluut geschokt. De eenvoudigste definitie van welzijn is gewoon geluk minus ongeluk – en in wat ik de belangrijkste kaart van de 21e eeuw heb genoemd, kun je geluk zien, in al zijn componenten, tevredenheid, vervulling, enzovoort, afvlakkend en dalend, terwijl ongeluk, in al zijn componenten, wanhoop, angst, depressie en pessimisme, explodeert van de hitlijsten.
We bevinden ons in een historische welzijnscrisis. Welzijn stort in, en niet alleen op die manieren. In bijna alle opzichten is dat zo. Eenzaamheid. Ontkoppeling. Het gevoel dat dingen verkeerd zijn gegaan en nooit meer goed zullen komen – angst. Wantrouwen. Vijandigheid. Vijandschap. Woede en wrok en zelfs haat.
En op dit moment zouden we dwaas zijn als we het niet zouden toegeven. We spelen tegenwoordig een heel vreemd spel: de reguliere media willen niet praten over deze ongelooflijk complexe reeks negatieve emoties die mensen voelen en waarmee ze omgaan, omdat het leven een zeer ernstige en duistere wending heeft genomen. een norm dat we dit soort dingen niet mogen bespreken, dat het onbeleefd, of dwaas, of 'niet echt' is op een materiële manier.
Het doet dit door de kwestie van de menselijke emotie en het welzijn zelf ‘beide kanten’ te geven. Maar er zijn geen twee kanten aan deze kwestie. Hoe we ons voelen is echt.
De statistieken bestaan niet voor niets: om ons de waarheid te vertellen, en om te ontkennen dat er een diepe welzijnscrisis is, is hetzelfde als het ontkennen van de klimaatverandering – het is een vorm van proberen te kibbelen… de realiteit zelf. Volg dit model niet: we moeten allemaal nadenkende mensen zijn, en het ontkennen van de realiteit van onze emoties en levens is niet alleen dwaas; het is ook zelfdestructief en respectloos voor onszelf en voor anderen.
Deze welzijnscrisis waar we middenin zitten, is, zoals ik al zei, absoluut huiveringwekkend, althans voor mij. Zie je, ik heb welzijn al tientallen jaren bestudeerd. En wat we ervaren is anders, nieuw en ongekend. De mensen zijn tegenwoordig pessimistischer dan tijdens de laatste... Wereldoorlog. De niveaus van stress, wanhoop, angst en depressie zijn opzienbarend; meer dan de helft van de jongeren zegt dat ze dagelijks ‘volledig verdoofd’ en ‘overweldigd’ zijn.
In deze context presteren onze systemen niet. Wat moeten we verwachten van onze systemen, instituties en paradigma’s? Welzijn zelf, op het meest basale niveau. Maar wat de moderne bestaanscrisis ons vertelt is dat onze systemen niet werken. Dat voelen we natuurlijk allemaal intens, maar het is de moeite waard om de betekenis van die reeks emoties te onderzoeken. Wij zijn een beschaving die nu faalt in haar meest fundamentele taak, namelijk het leveren van welzijn in al zijn vormen aan mensen. Dat is wat al deze crises, die nu samenkomen, met elkaar verbindt.
Wat is het effect van een welzijnscrisis? Sociaalpolitieke destabilisatie. Voor gelukkige, tevreden en vervulde mensen is democratie misschien een bestemming die binnen handbereik ligt. Maar voor mensen bij wie wanhoop, teleurstelling, pessimisme en angst, zoals zij, omslaan in wrok, woede en haat?
Dus de derde grote macrotrend die ik vaak bespreek – de neergang, sorry, implosie, in de mondiale democratie, zal vrijwel zeker ook voortduren. De democratie verkeert in een ongelooflijk slechte staat, en helaas weten de meeste mensen dat niet, omdat de reguliere media er niet goed over praten, of helemaal niet. Maar de statistieken zijn even simpel als huiveringwekkend. In twintig jaar tijd is de democratie van 40% van de wereldbevolking naar slechts 20% gegaan. Dat is een daling van 10% per decennium. En daarom zeg ik vaak dat het uitsterven van de democratie in zicht is. Dat betekent niet dat dit zal gebeuren, maar het betekent zeker dat het zou kunnen gebeuren. Bij het huidige tempo van achteruitgang lopen we het risico de democratie binnen de komende twee tot drie decennia te verliezen.
En zelfs dat mist het punt. Is een wereld die nog maar voor 10% democratisch is... werkelijk een wereld die in enige betekenisvolle zin democratisch is? En toch staat dat op het programma, begin dit jaar. Dit is het jaar waarin Amerika beslist, en niet alleen tussen presidenten, maar ook tussen democratie en autoritarisme zelf. Neem het niet van mij aan. Trump zelf belooft dictator te worden, zweert wraak en is openlijk van plan de regering te zuiveren en iets te installeren dat meer lijkt op een autocratisch regime van fanatieke loyalisten. Als de verkiezingen vandaag zouden plaatsvinden, zou Trump deze waarschijnlijk winnen. En die 20% zou dalen tot iets van meer dan 15%. Bang, weer een enorm verlies voor de democratie, zomaar.
Dit jaar zullen er over de hele wereld een reeks verkiezingen en wedstrijden worden gehouden, meer dan in de afgelopen decennia, en we zouden de democratie wel eens kunnen zien dalen naar een niveau dat we ons nog niet zo lang geleden nauwelijks hadden kunnen voorstellen – binnen de sluier van uitsterven zelf. Als alleen Trump wint, krijgt de zaak van de democratie op deze planeet misschien wel de zwaarste klap te verwerken in het modernste tijdperk: wie moet de democratische wereld leiden, haar agenda bepalen, voor haar normen vechten, haar instellingen omgorden, wat er nog van over is? Hoe dan ook, als Amerika autocratisch wordt? Dan betreden we een werkelijk angstaanjagend nieuw tijdperk in de geschiedenis: het tijdperk van de autocratie.
2024 zou wel eens de openingsscène kunnen zijn.
Dan is er nog de klimaatverandering. Daar hoef ik je niet al te veel over te vertellen. Afgelopen zomer zagen we record na record al verbrijzeld worden, en mega-impacten arriveerden tientallen jaren eerder dan gepland. Wie zou het brandende Canada kunnen vergeten, waardoor de lucht in Chicago en Manhattan niet meer kan worden ingeademd? De gevolgen op megaschaal van de klimaatverandering zullen niet op magische wijze stoppen – ze zullen steeds erger worden, niet in de laatste plaats omdat we onze afhankelijkheid van vervuilende energie niet hebben afgezworen, maar om de diepere reden dat, vanuit beschavingsoogpunt, we weten nog niet eens hoe we landbouw, cement of staal kunnen hebben zonder fossiele brandstoffen.
We hebben amper een paar stappen gezet op weg naar het opnieuw uitvinden van onszelf als beschaving, en intussen wordt het venster kleiner. Naarmate de gevolgen van de klimaatverandering op megaschaal zich blijven voordoen – en het is maar al te gemakkelijk om te vergeten dat dit in de winter al het geval is – zullen er steeds ernstiger gevolgen optreden. Onze fundamentele systemen zullen beginnen te bezwijken en te breken – op veel plaatsen zijn ze dat al – voor water, voedsel en schone lucht. De prijzen zullen stijgen, verzekeringen en financiering zullen steeds moeilijker te verkrijgen zijn, en als mensen al geteisterd worden door een crisis in de kosten van levensonderhoud, zullen samenlevingen en staatsbesturen waarschijnlijk nog verder en harder destabiliseren.
Dus. Wat voor jaar zal 2024 zijn? Een heel slechte, waarschijnlijk. Maar dat is een beetje de verkeerde vraag. Een betere manier om erover na te denken is: hoe zal de geschiedenis zich dit decennium herinneren? Ik denk dat het zoiets zal zeggen als: dat waren de jaren waarin alles misging, omdat ze niet leken te begrijpen hoe ernstig hun situatie werkelijk was. Ze hebben niet veel gedaan, of in ieder geval lang niet genoeg om de klimaatverandering een halt toe te roepen – hoe konden ze, toen ze druk bezig waren de democratie zelf op te geven, terwijl woede, wanhoop en bitterheid de wereld overspoelden, en het menselijk hart stuiptrekkend van dwaasheid, samenleving na samenleving die zichzelf verscheurt?
Dit zijn de slechte tijden, mijn vrienden. Ze zullen hier een tijdje blijven. Maar hoe lang is ‘een tijdje’? Zullen we nog mooie tijden beleven? Dat hangt in zekere zin van ons af – en dan bedoel ik mensen zoals jij en ik, voor wie de eeuwige vlam van de beschaving en de pijler van de democratie nog steeds worden gekoesterd, gekoesterde prestaties in de geschiedenis. Zijn ze echter belangrijk voor genoeg van ons? Dit is het jaar waar we achter zullen komen, en het ziet er niet goed uit.
Vrij naar Umair Haque